[tapchigiaoduc] Đưa tin học và công nghệ vào thi tốt nghiệp THPT: Cơ hội mới cho học sinh theo học ngành STEM

Việc các trường đại học (ĐH) bổ sung thêm tổ hợp xét tuyển có Công nghệ và Tin học sẽ góp phần thu hút sinh viên học ngành nghề STEM (Khoa học – Kỹ thuật – Công nghệ - Toán). Đây là bước đi cần thiết, đáp ứng xu hướng phát triển xã hội, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ.

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)

Theo số liệu thống kê từ Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), năm 2024, cả nước có hơn 1,07 triệu thí sinh đăng ký thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT). Trong số này, chỉ 37% chọn bài thi Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học, Sinh học), 63% chọn bài thi Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân). Tức là hơn 670.000 trong khoảng một triệu thí sinh đăng ký thi tốt nghiệp THPT 2024 chọn bài thi Khoa học xã hội. So với năm ngoái, số thí sinh chọn bài thi Khoa học xã hội tăng 7,7% và cao nhất 7 năm qua. Tỷ lệ này đang thể hiện sự chênh lệch nhân lực giữa khối Khoa học xã hội và Khoa học tự nhiên sau khi sinh viên tốt nghiệp ra trường.

Tin học và Công nghệ là hai môn học quan trọng trong ngành nghề STEM

Thực tế, thời gian qua, Bộ GDĐT đã có những chỉ đạo, quan tâm bằng các văn bản về thí điểm, triển khai giáo dục STEM trong giáo dục phổ thông. Giáo dục STEM trong các trường trung học đã mang lại những kết quả quan trọng, góp phần đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, gắn giáo dục nhà trường với việc giải quyết các vấn đề thực tiễn, phát huy tính tích cực, sáng tạo và tự chủ của học sinh, góp phần hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh, phù hợp với định hướng đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông.

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với mục tiêu phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, trong đó có 7 năng lực đặc thù: tính toán, ngôn ngữ, tìm hiểu tự nhiên và xã hội, tin học, công nghệ, thể chất, thẩm mỹ. Trong đó, năng lực tin học và công nghệ chưa từng đặt ra ở các chương tình giáo dục trước đây. Năng lực tin học và công nghệ là 2 yêu cầu cần đạt của chương trình giáo dục 2018, nhằm đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Hai môn học là những thành phần cơ bản tạo nên giáo dục STEM ở giáo dục phổ thông và ĐH.

Năm 2025, học sinh lớp 12 sẽ thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với nhiều thay đổi. Theo quy định, thí sinh sẽ thi 4 môn, trong đó 2 môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn. Hai môn còn lại học sinh tự chọn trong số các môn: Ngoại ngữ, Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Giáo dục kinh tế và Pháp luật, Công nghệ và Tin học. Như vậy, từ năm 2025, môn Tin học và Công nghệ lần đầu tiên được đưa vào môn tự chọn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Các trường đại học thêm tổ hợp xét tuyển có Tin học và Công nghệ

Một trong những mục tiêu trong Quyết định số 1705/QĐ-TTg của Chính phủ về Chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 là nâng cao tỷ lệ đào tạo các ngành STEM. Cụ thể, Chiến lược đặt mục tiêu đối với giáo dục ĐH đến năm 2030 là dịch chuyển cơ cấu trình độ và ngành đào tạo phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế tri thức và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu; tỷ trọng quy mô đào tạo các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM) đạt 35%.

Mùa tuyển sinh năm 2025, nhiều trường đại học dự kiến điều chỉnh tổ hợp xét tuyển, xuất hiện thêm những tổ hợp mới có môn Tin học, Công nghệ để tăng thêm cơ hội cho học sinh đi vào các ngành nghề STEM.

Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội là một trong những cơ sở giáo dục ĐH tiên phong áp dụng xét tuyển tổ hợp có môn Tin học và Công nghệ. Cụ thể, trong mùa tuyển sinh 2025, Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội dự kiến triển khai các tổ hợp mới có môn Công nghệ, Tin học gồm: Toán, Vật lý, Công nghệ (A0C); Toán, Vật lý, Tin học (A0T); Toán, Hóa học, Công nghệ (B0C); Toán, Tiếng Anh, Công nghệ (D0C). Đây sẽ là một trong các tổ hợp được sử dụng để xét tuyển vào 35 ngành/chương trình đào tạo như Công nghệ thông tin, Kỹ thuật phần mềm, Khoa học máy tính, Công nghệ kỹ thuật máy tính và An toàn thông tin... Trường ĐH Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh lần đầu tiên đưa tổ hợp: Toán học, Tiếng Anh, Tin học vào xét tuyển. Tổ hợp này dự kiến được áp dụng cho các ngành như Công nghệ thông tin, An toàn thông tin và Khoa học dữ liệu. Trong 4 tổ hợp môn xét tuyển của trường ĐH Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cũng có sự xuất hiện của môn Tin học là: Toán, Tiếng Anh, Tin học.

Theo thông tin về phương án tuyển sinh 2025 của Đại học Bách Khoa Hà Nội, năm nay, trường bổ sung thêm một tổ hợp xét tuyển mới bao gồm các môn: Toán, Ngữ văn, Lý/Hóa/Sinh/Tin. Trong đó, Toán, Ngữ văn là 2 môn bắt buộc, kết hợp với 1 trong 4 môn Lý hoặc Hóa hoặc Sinh hoặc Tin có nhân hệ số. Ngoài 4 tổ hợp truyền thống là A00, A01, D01, B00, Trường ĐH Công Nghệ, ĐH Quốc gia Hà Nội bổ sung 2 tổ hợp là Toán, Tiếng Anh, Tin học và Toán, Vật lý, Tin học.

Theo Bộ GDĐT, một trong những thách thức của giáo dục ĐH hiện nay là đổi mới công tác tuyển sinh thích ứng với sự đổi mới của toàn bộ hệ thống, từ giáo dục phổ thông đến giáo dục ĐH. Việc các trường ĐH bổ sung thêm tổ hợp không chỉ thu hút được nhiều sinh viên theo học ngành STEM (từ quy mô 500.000 - 600.000 sinh viên hiện nay lên 1 triệu vào năm 2030, theo quy hoạch phát triển giáo dục ĐH đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045) mà còn tác động tích cực hơn với giáo dục phổ thông.

Nguồn: Tạp chí Giáo dục