[giaoducthoidai] Thúc đẩy hợp tác phát triển điện hạt nhân giữa Việt Nam - Nhật Bản

GD&TĐ - Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên làm việc với doanh nghiệp, trường đại học của Nhật Bản nhằm hợp tác phát triển điện hạt nhân.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại buổi làm việc.

Ngày 20/12, tại Nhật Bản, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cùng Đoàn Bộ Công Thương đã có buổi làm việc với nhóm doanh nghiệp/trường đại học Nhật Bản về điện hạt nhân.

Cùng tham gia buổi làm việc, về phía Bộ Công Thương có đại diện: Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Cục Công nghiệp, Vụ Thị trường châu Á - châu Phi, Văn phòng Bộ, Vụ Tổ chức cán bộ, Báo Công Thương, Trường Đại học Điện lực, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, Trường Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh, Trường Đại học Công Thương TP. Hồ Chí Minh, Báo Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam...

Về phía Nhật Bản có đại diện Bộ Kinh tế, Thương mại và Công Nghiệp Nhật Bản cùng các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực điện hạt nhân bao gồm: Công ty Năng lượng Hitachi, Công ty Jined, Công ty MHI… đây đều là những doanh nghiệp sản xuất, đầu tư chuyên sâu, hàng đầu trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân tại Nhật Bản và trên thế giới. Ngoài ra, buổi làm việc còn có sự tham gia của hai trường đại học Nhật Bản: Trường Đại học Công nghệ Nagaoka và Trường Đại học Fukui.

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, nhấn mạnh hợp tác quốc tế về năng lượng nguyên tử là giải pháp quan trọng để huy động nguồn lực, rút ngắn thời gian và giảm chi phí đầu tư

Đồng thời khẳng định, điện hạt nhân là nguồn điện nền, xanh và bền vững, ngày càng được nhiều quốc gia quan tâm lựa chọn. Trong lịch sử từng có một số sự cố về các nhà máy điện hạt nhân nhưng xét về xác suất là vô cùng thấp. Hơn nữa, công nghệ điện hạt nhân hiện nay tiến bộ rất xa so với công nghệ trước đây.

Tại Việt Nam, sau 8 năm (kể từ 2016) tạm dừng các Dự án Nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận, mới đây Quốc hội Việt Nam đã quyết nghị tiếp tục thực hiện chủ trương đầu tư dự án nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện của Việt Nam hiện đang hết sức cấp thiết và được dự báo tiếp tục tăng cao.

Theo Bộ trưởng, hiện nay tổng công suất hệ thống điện năm 2024 khoảng 85.000 MW, tổng công suất cần đạt năm 2030 là khoảng 150.000 MW, và năm 2050 cần đạt 400.000 - 500.000 MW. Do vậy, phát triển nguồn điện hạt nhân sẽ đa dạng nguồn cung, bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh, giúp Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo cam kết tại COP26.

Đồng thời, việc thực hiện dự án điện hạt nhân còn là cơ hội để đất nước phát triển nhân lực chất lượng cao, nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia, tham gia vào chuỗi cung ứng công nghiệp điện hạt nhân toàn cầu.

Quang cảnh buổi làm việc.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng cho biết, Quốc hội Việt Nam vừa thông qua Luật Điện lực sửa đổi, trong đó có nội dung liên quan đến việc phát triển điện hạt nhân. Bên cạnh đó, Chính phủ đã thông qua dự kiến và sẽ báo cáo với Quốc hội để sửa đổi Luật về năng lượng nguyên tử, cũng là một cơ sở liên quan đến các vấn đề nội dung cơ bản, liên quan đến công nghệ, vấn đề an toàn trong phát triển điện hạt nhân.

Hợp tác là giải pháp tối ưu cho phát triển

Thông tin về những hoạt động của Bộ Công Thương trong thời gian tới để xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết:

Thứ nhất, Bộ Công Thương sẽ cùng với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và địa phương rà soát bổ sung quy hoạch dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. “Việc này có thể sẽ sớm được hoàn thành vì bản thân dự án đã có từ trước đây và Việt Nam chỉ là tái khởi động dự án” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin.

Thứ hai, Bộ Công Thương sẽ chủ trì các bộ ngành tham mưu xây dựng, ban hành các nghị định, thông tư để hướng dẫn thực hiện dự án này.

Thứ ba, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục kiến nghị Chính phủ rà soát, xem xét giao cho EVN làm chủ đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Thứ tư, Chính phủ báo cáo trước cấp có thẩm quyền tái đàm phán với Nhật Bản để ký thỏa thuận theo cam kết cũ, tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, công nghệ và tài chính.

Thứ năm, chủ đầu tư EVN khẩn trương rà soát, cập nhật thông tin điều chỉnh dự án để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Thứ sáu, sau khi có chủ trương đầu tư dự án mới, chủ đầu tư sẽ lựa chọn đơn vị tư vấn xây dựng dự án để trình cấp có thẩm quyền cấp phép.

Thứ bảy, chủ đầu tư EVN rà soát lại số nhân lực đã được đào tạo tại Nhật Bản, nếu còn đủ điều kiện và có nguyện vọng sẽ tiếp tục đào tạo lại. Đồng thời, lập kế hoạch đào tạo lượng nhân lực mới. Chính phủ Việt Nam và các bộ ngành liên quan sẽ nỗ lực đảm bảo các công việc này được thực hiện đúng lộ trình đề ra. Đồng thời, chủ đầu tư EVN cũng sẽ khẩn trương rà soát và tiếp tục triển khai hạ tầng điện, nước, khu quản lý vận hành, khu chuyên gia của dự án.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh và khẳng định, hợp tác quốc tế về năng lượng nguyên tử là giải pháp quan trọng để huy động nguồn lực, rút ngắn thời gian và giảm chi phí đầu tư.

Hợp tác quốc tế để phát triển điện hạt nhân là giải pháp tối ưu

Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đề nghị phía Nhật Bản phối hợp, tư vấn, hỗ trợ:

Một là, vấn đề lựa chọn công nghệ: Việt Nam quan tâm nhất là câu chuyện lựa chọn công nghệ, với điều kiện tiên quyết là đảm bảo an toàn và không để xảy ra các sự cố. Các công nghệ trước khi được lựa chọn cần đảm bảo tiêu chuẩn chung về an toàn, đáp ứng được những khuyến nghị của các tổ chức quốc tế và đặc biệt là các khuyến cáo của cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cùng Đoàn công tác Bộ Công Thương đã có buổi làm việc với nhóm doanh nghiệp, trường đại học của Nhật Bản để trao đổi về việc thúc đẩy hợp tác phát triển điện hạt nhân giữa Việt Nam - Nhật Bản.

Do vậy đề nghị các công ty Nhật Bản giới thiệu các công nghệ hiện đại, đảm bảo an toàn để Việt Nam xem xét, đánh giá, lựa chọn ứng dụng cho cả quá trình xây dựng cũng như vận hành nhà máy điện hạt nhân.

Hai là, vấn đề đào tạo nguồn nhân lực, trong thời gian tới các đơn vị liên quan của Việt Nam và Nhật Bản sẽ cùng nhau rà soát lại số nhân lực về điện hạt nhân đã được đào tạo tại Nhật Bản. Nếu còn đủ điều kiện và có nguyện vọng sẽ tiếp tục đào tạo lại. Đồng thời, hai bên cùng lập kế hoạch đào tạo lượng nhân lực mới vì Việt Nam rất cần lực lượng nhân lực chất lượng cao nắm rõ chuyên môn về điện hạt nhân.

Đây là một trong những yếu tố hết sức quan trọng đóng góp vào việc Việt Nam có thể thực hiện xây dựng, vận hành nhà máy điện hạt nhân thành công.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, trong thành phần đoàn Việt Nam có đại diện của Trường Đại học Điện lực và các Trường Đại học trực thuộc Bộ Công Thương Việt Nam. Do đó, đề nghị các công ty Nhật Bản cùng với các Trường Đại học, hiệp hội liên quan của Nhật Bản trong lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực điện hạt nhân sẽ sớm trao đổi với phía Việt Nam nhằm xây dựng các chương trình đào tạo nhân lực chất lượng cao nhằm phục vụ phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam.

“Trong Kỳ họp lần thứ 7 Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Nhật Bản về công nghiệp, thương mại, năng lượng diễn ra chiều 19/12, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đã trao đổi và chính thức đề nghị Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong triển khai chương trình xây dựng nhà máy điện hạt nhân và đã đề xuất nhiều nội dung hợp tác.

Một là, hợp tác trong việc chia sẻ để hoàn thiện cơ chế chính sách cho phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam.

Hai là, hợp tác để lựa chọn công nghệ tốt nhất cho nhà máy điện hạt nhân đầu tiên tại Ninh Thuận theo kinh nghiệm của Nhật Bản.

Ba là, hợp tác đào tạo, đào tạo lại nhân lực triển khai dự án nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận.

Thứ tư, tái rà soát lại Hiệp định Liên Chính phủ Việt Nam - Nhật Bản về tài trợ vốn cho dự án nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin và kỳ vọng, Nhật Bản sẽ hỗ trợ, hợp tác với Việt Nam trên cơ sở hai Bên cùng có lợi, vì mục tiêu phát triển của mỗi nước, vì những mục tiêu chung như “phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050” và xứng tầm quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước chúng ta.

Các doanh nghiệp, trường học tại Nhật Bản cam kết, hỗ trợ Việt Nam phát triển điện hạt nhân.

Từ ngày 18 đến ngày 22/12/2024, đoàn công tác của Bộ Công Thương do Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm Trưởng đoàn có chuyến thăm và làm việc tại Nhật Bản. Trong chuyến công tác, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên sẽ tham dự và đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 7 Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Nhật Bản về hợp tác công nghiệp, thương mại và năng lượng; chủ trì Hội nghị Tham tán thương mại khu vực châu Á - châu Phi...

Nguồn: Báo Giáo dục & Thời đại